Tế bào NK (Natural Killer) là một loại tế bào miễn dịch bẩm sinh có khả năng nhận diện và tiêu diệt tế bào ung thư, tế bào nhiễm virus mà không cần quá trình mẫn cảm trước đó. Nhờ cơ chế hoạt động đặc biệt này, tế bào NK đang được nghiên cứu và ứng dụng rộng rãi trong y học, đặc biệt là trong liệu pháp miễn dịch.
1. Ứng dụng của tế bào NK
1.1. Điều trị ung thư
Liệu pháp miễn dịch NK tự thân: Tế bào NK được tách từ máu bệnh nhân, nuôi cấy và hoạt hóa trong phòng thí nghiệm, sau đó truyền lại vào cơ thể để tăng cường khả năng tiêu diệt tế bào ung thư.Liệu pháp NK đồng loài: Sử dụng tế bào NK từ người khỏe mạnh (hiến tặng) để điều trị cho bệnh nhân ung thư.Kết hợp với kháng thể đơn dòng (mAb): Tế bào NK có thể được kích hoạt mạnh hơn nhờ cơ chế ADCC (Antibody-Dependent Cellular Cytotoxicity) khi kết hợp với các kháng thể đặc hiệu như Rituximab, Trastuzumab.Dẫn truyền gene (CAR-NK): Tương tự như CAR-T, tế bào NK được cải tiến bằng công nghệ gene để tăng cường khả năng nhận diện và tiêu diệt tế bào ung thư.
1.2. Điều trị bệnh do virus (HIV, COVID-19, viêm gan B, C, v.v.)
Tế bào NK có vai trò quan trọng trong việc nhận diện và tiêu diệt tế bào nhiễm virus, giúp kiểm soát các bệnh do virus gây ra.Các nghiên cứu đang tập trung vào việc tối ưu hóa NK để điều trị HIV/AIDS, viêm gan B mạn tính và COVID-19.
1.3. Điều hòa miễn dịch và điều trị bệnh tự miễn
Tế bào NK không chỉ tiêu diệt tác nhân gây bệnh mà còn có vai trò điều hòa miễn dịch, giúp kiểm soát phản ứng miễn dịch quá mức trong bệnh tự miễn như viêm khớp dạng thấp, lupus ban đỏ hệ thống.NK có thể giúp cân bằng hệ miễn dịch và ngăn chặn tổn thương mô do phản ứng miễn dịch quá mức.
1.4. Ứng dụng trong y học tái tạo
NK có thể hỗ trợ loại bỏ tế bào bị tổn thương hoặc thoái hóa trong các bệnh liên quan đến lão hóa.